نشست تخصصی بررسی وضعیت کتابخانه های دانشگاه فرهنگیان

به گزارش روابط عمومی مدیریت امور پردیس های استان قم؛  نشست تخصصی بررسی وضعیت کتابخانه های دانشگاه فرهنگیان  با محوریت ارائۀ یافته­ های پایان­نامۀ تحصیلات تکمیلی خانم زهرا اسفیجانیان با عنوان "بررسی تطبیقی وضعیت کتابخانه ­های دانشگاه فرهنگیان از لحاظ نیروی انسانی، مجموعه­سازی، فضا با استانداردهای کتابخانه ­های دانشگاهی ایران روز دوشنبه مورخ 18/09/99در سالن جلسات مدیریت امور پردیس های استان قم برگزار شد.

در ابتدای این نشست علمی تخصصی دکتر طاهری نیا معاونت پژوهشی و فناوری سازمان مرکزی دانشگاه فرهنگیان کشور ضمن تبریک عید بزرگ مبعث با اشاره به آیه دوم سوره بقره:

«ذلِکَ الْکِتابُ لا رَیْبَ فِیهِ هُدىً لِلْمُتَّقِینَ‌»

آن کتاب (با عظمت که) در (حقّانیت) آن هیچ تردیدى راه ندارد، راهنماى پرهیزگاران است.

گفت که کتاب باید دو مشخصه اصلی داشته باشد اول هدایت گر  باشد و اینکه موضوع کتاب در مورد فیزیک یا شیمی باشد اما رنگهای خداشناسی در کتاب باید لحاظ شده باشد. دوم کتاب باید محکم و متقن باشد ایشان از دکتر محمدی و خانم اسفیجانیان به جهت اهتمام و توجه به کتابخانه های دانشگاه فرهنگیان در قالب پروژه پژوهشی تشکر نمود.

در ادامه دکتر مهدی محمدی دانشیار دانشگاه قم ضمن تبریک ایام رجب و سالروز مبعث پیامبر رحمت تقدیر و تشکر از برگزارکنندگان این نشست انگیزه انتخاب این موضوع پژوهش را این گونه بیان کرد که از آنجائی که در متون رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی از کتابخانه‌های دانشگاهی به عنوان «قلب دانشگاه» و همه ساله در دنیا کتاب World of Learning  منتشر می‌شود که ویرایش ۷۱ این کتاب در سال ۲۰۱۹ در ۳۴۳۴ صفحه منتشر شده است. در این کتاب ۷۸۰۰ دانشگاه و دانشکده، ۵۸۰۰ موسسه تحقیقاتی، ۳۴۰۰ موزه هنری، ۵۰۰۰ انجمن علمی، ۳۶۰۰ کتابخانه و مرکز آرشیو و ۸۵۰ سازمان نظارتی معرفی شده است که این اهمیت از جایگاه کتابخانه‌ها در مراکز دانشگاهی و تحقیقی دارد بطوری که این کتاب معتبر بین‌المللی در معرفی هر دانشگاه علاوه بر معرفی مسئولان و معاونت‌های مختلف هر دانشگاه کتابخانه‌ها و منابع موجود در کتابخانه‌های آن دانشگاه را به عنوان یکی از مولفه‌های اعتبار آن دانشگاه معرفی می‌کند.

دکتر محمدی عنوان کرد که ابزار گردآوری داده‌های ما را در این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بود که بعد از مطالعه پیشینه‌ها و با در نظر گرفتن مولفه‌های استاندارد تدوین کردیم و پس از اخذ نظرهای تخصصی تعدادی از استادان رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی برای کتابداران و مسئولین پژوهشی پردیس‌ها ارسال شد که با همکاری و استقبال خیلی خوب همکاران در مرکز استانی قرار گرفت.

در ادامه سر کار خانم اسفیجانی همکار پژوهشی این طرح، به بیان اهداف، سوالات و یافته‌های پژوهش پرداخت. اسفیجانی ادامه داد که لازم است اهداف این پژوهش را با توجه به اینکه مراکز تربیت معلم تغییر ساختار داده و به عنوان زیر مجموعه دانشگاه فرهنگیان درآمدند  از تمامی اصول و معیارهای دانشگاهی تبعیت کنند. کتابخانه‌های این مراکز نیز باید خود را با استاندارد کتابخانه‌های دانشگاهی مطابقت بدهند. لذا این پژوهش اولین پژوهشی است که در راستای ارزیابی تطبیقی کتابخانه‌های این دانشگاه با استاندارد کتابخانه‌های دانشگاهی صورت گرفته است.

این مطالعه یک پژوهش کاربردی است با استفاده از روش پیمایشی - توصیفی و با به کاربردن ابزار پرسشنامه محقق ساخته، بر اساس استاندارد کتابخانه دانشگاهی تهیه شده است. جامعه آماری آن را 64 ‌ کتابخانه‌‌ پردیس و 34 کتابخانه مرکز آموزش‌عالی دانشگاه فرهنگیان تشکیل می‌دهد.

یافته‌ها نشان داد که از لحاظ نیروی انسانی و مجموعه منابع اطلاعاتی هیچ یک از کتابخانه‌های  پردیس‌ها و مراکز آموزشی دانشگاه فرهنگیان با استانداردهای کتابخانه‌های دانشگاهی مطابقت ندارد. اما در شاخص فضا، کتابخانه‌ها از وضعیت نسبتا مطلوبی در مقایسه با دو شاخص دیگر برخوردار هستند. همچنین از نظر نیروی انسانی 29درصد، از نظر مجموعه‌سازی 23درصد و از نظر فضا 54درصد با استانداردهای کتابخانه دانشگاهی مطابقت دارند. جذب نیروی متخصص کافی و تخصیص اعتبار مورد نیاز جهت استانداردسازی مجموعه منابع و فضای کتابخانه‌ها تصمیمات جدی است که باید سرلوحه امور قرار گیرد.